POLIFOSKA

Warunki pogodowe występujące w ostatnim czasie sprzyjają rozwojowi stonki ziemniaczanej. Na plantacjach widoczne są uszkodzenia spowodowane żerowaniem larw i chrząszczy tego szkodnika. Aby skutecznie z nim walczyć trzeba dobrze go poznać.

Poznaj dobrze swojego wroga

Pokolenie zimujące chrząszczy stonki ziemniaczanej wylatuje wiosną, gdy temperatura gleby przekroczy 15°C (około I dekady maja), w poszukiwaniu roślin ziemniaka. Znajdując plantację młodych roślin ziemniaka samice składają po kilkanaście jaj w złożach na dolnej stronie liścia (zdjęcie 2.). Jedna samica może złożyć nawet 3000 jaj.

Jaja stonki ziemniaczanej

Największe nasilenie składania jaj przypada na drugą połowę czerwca i początek lipca. Po wykluciu się larw przechodzą one na wierzchołki roślin, gdzie zaczynają żerować. Larwy przechodzą cztery stadia rozwojowe L1, L2, L3 i L4, przy czym najgroźniejsze jest stadium L4, które potrafi w krótkim czasie zjeść całą masę liści powodując tzw. gołożery. Ostatnie stadium schodzi do gleby, gdzie przepoczwarcza się. W lipcu zaczynają pojawiać się młode chrząszcze (początek drugiego pokolenia), które intensywnie żerują na tym samym polu. W lata suche i ciepłe może pojawiać się trzecie pokolenie stonki.

Gołożer - całkowite lub prawie całkowite pozbawienie roślin liści przez larwy owadów licznie występujących i składających jaja w dużych ilościach w jednym miejscu. Najczęściej są to larwy chrząszczy np. stonki ziemniaczanej.

Objawy żerowania stonki ziemniaczanej

Zarówno chrząszcze, jak i larwy zjadają liście ziemniaka powodując poważne szkody. Ponad 75% ubytku powierzchni liści spowodowanego przez larwy stonki ziemniaczanej jest rezultatem żerowania ostatniego stadium larwalnego L4. W warunkach sprzyjających potrafią całkowicie pozbawić roślinę liści, pozostawiając na polu tylko grube łodygi. Około 17% zjedzonej przez larwy stonki ziemniaczanej powierzchni liści można przypisać stadium L3. Natomiast larwy L1 i L2 są znacznie mniej szkodliwe i powodują straty wynoszące odpowiednio 1% i 5% ubytku powierzchni liści.

Larwy stonki ziemniaczanej

Szczególnie groźne jest żerowanie stonki na wczesnych odmianach ziemniaków w czerwcu i lipcu. Straty w plonie mogą sięgać nawet 40%. Przyjmuje się, że średnie zniszczenie 15% powierzchni masy liściowej jednego krzaka odpowiada stratom 30% plonu.

Walka ze stonką ziemniaczaną

W związku ze zróżnicowaniem szkodliwości larw stonki ziemniaczanej najbardziej efektywnym terminem wykonania zabiegu zwalczającego tego szkodnika jest przeprowadzenie go w okresie pojawienia się na plantacji larw stadium L2-L3. Zbyt wczesne wykonanie zabiegu jest niewskazane, ponieważ insektycydy nie zniszczą znajdujących się w tym czasie na plantacji jaj. Z kolei opóźnienie zabiegu może spowodować duże uszkodzenia roślin przez larwy, które będąc w stadium L4 są mniej wrażliwe na działanie insektycydów.

Próg ekonomicznej szkodliwości

Decyzję o sposobie i terminie zwalczania stonki ziemniaczanej na plantacjach ziemniaka należy podjąć po przeprowadzeniu obserwacji występowania stadiów rozwojowych szkodnika oraz po ocenie jego liczebności.

W celu ograniczenia występowania szkodnika należy wykonać oprysk jednym z zalecanych insektycydów, po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości, który dla tego szkodnika wynosi:

  • 1‑2 zimujących chrząszczy na 25 roślin;
  • 1 złoże jaj na 1 roślinie;
  • 15 larw na 1 roślinie.

Tabela 1. Preparaty zarejestrowane do zwalczania stonki ziemniaczanej w 2016 roku.

Grupa chemicznaSubstancja aktywnaPrzykładowy preparatTemperatura stosowania
Pyretroidy beta-cyflutryna Pitbul 025 EC Najskuteczniejsze działanie w temperaturze poniżej 20°C
cypermetryna Cyperkill Max 500 EC
deltametryna Decis 2,5 EC
gamma-cyhalotryna Karate Zeon 050 CS
lambda-cyhalotryna Karate Zeon 100 CS
zeta-cypermetryna Fury 100 EW
Antranilowe diamidy chlorantraniliprol Coragen 200 SC -
Neonikotynoidy acetamipryd Mospilan 20 SP Działanie niezależnie od temperatury
chlotianidyna Apacz 50 WG
imidachlopryd Nuprid 200 SC
tiachlopryd Calypso 480 SC
tiametoksam Acatra 25 EG
Bioinsektycydy Bacillius thuringiensis subsp. tenebrionsis 10% Novodor SC Najskuteczniejsze działanie w temperaturze powyżej 15°C
Makrocykliczne laktony spinosad SpinTor 240 SC Środek działa najskuteczniej w temperaturze od 8° do 25°C
Mieszaniny chloropyrifos + beta-cyflutryna Pyrinex Supreme 262 ZW -
chlorpyrifos + cypermetryna Nurelle D 550 EC
tiachlopryd + deltametryna Proteus 110 OD

 

W przypadku dużego nasilenia występowania, bujnego rozwoju naci oraz w celu zwalczenia chrząszczy i starszych stadiów rozwojowych zalecane jest stosowanie wyższych dawek preparatu. Zabieg ze zastosowaniem preparatów z tej grupy najlepiej wykonywać późnym wieczorem lub wcześnie rano.

Pamiętaj o rotacji środków owadobójczych

W przypadku rozciągniętego w czasie składania jaj i wylęgu larw stonki ziemniaczanej oraz masowego, licznego pojawu chrząszczy letnich I pokolenia może zachodzić potrzeba powtórzenia zabiegów zwalczających. Konieczne jest wówczas przemienne stosowanie insektycydów z różnych grup chemicznych, aby zapobiec wystąpieniu odporności stonki na substancje aktywne.

Łączenie zabiegów

Zabieg zwalczania stonki ziemniaczanej możemy połączyć z zabiegiem dokarmiania dolistnego ziemniaków. Do dokarmiania ziemniaka, podobnie jak innych roślin, nadaje się wodny roztwór mocznika (np. mocznik.pl). Zaleca się sporządzić roztwór 6%, czyli 6 kg na 100 litrów wody.

Mocznikiem możemy dokarmiać ziemniaki od 2 do 4 razy w okresie wegetacji, od momentu wytworzenia pędów bocznych do fazy formowania jagód, również w fazie kwitnienia. Stosując mocznik dolistnie musimy wziąć pod uwagę zastosowane już nawożenie doglebowe azotem, a także azot zawarty w mieszankach wieloskładnikowych, aby nie przenawozić ziemniaków tym pierwiastkiem.

Oceń poradę

© 2014-2024 Grupa Azoty Police | Created by Empressia
polifoska.pl